Tydens ‘n onlangse NETWERK-werkswinkel, vernuftig gefasiliteer deur Anton du Preez, is heelwat los drade vasgeknoop rondom netelige kwessies soos:
• HET NETWERK GEVORDER? • WAAR STAAN NETWERK? • WAARHEEN IS NETWERK OP PAD?
Met flinke debatvoering is ooreengestem dat daar sekere hegsteke is wat losgetorring moet word, nl.:
• Sny aan ‘n aanhoudende terugkyk in die truspieël • Weg met binêr-polarisasie • Weg met ‘n martelaarshouding van “lyding a.g.v. die verlede” • Weg met boelie soos jy-moet-dink-soos-ek-dink • Weg met defensief-opportunistiese denke
My liefste mens, het jy enige idee hoe gelukkig en bevoorreg jy is om te wees?
Net die feit dat jy bestaan maak jou uniek en fantasties, maar ook intiem deel van Die Lewe.
Ons Aarde is ’n wonderlike fantastiese plek om te wees. Selfs tussen – en ten spyte van – die gemors en seer en oorloë en droogtes en brande en derduisende ander aaklige goed wat jou hartseer en bang maak, is daar soveel mooi en geluk en wonderbaarlike ondervindings om in te deel.
Hoe sou ons ooit kon juig en dans oor reën, as ons nie die aakligheid van droogte kon beleef nie?
Hoe sou ons ooit ’n baba (diertjie) kon vashou en vertroetel met verwondering in ons harte as ons nooit die hartseer van weggooi en mishandeling kon sien nie?
Hoe sou ons ooit die kosbaarheid van lewe kon besef, as dood nie deel is van ons ervarings nie?
So kan ek aanhou en voorbeel na voorbeeld noem. Die feit is dat elke ervaring in hierdie lewe deel uitmaak van die mosaiek van Lewe. Dis die modderbruin en gitswart wat die pastelkleure uitlig en verhef.
Verheug jou in jou emosies. Almal van hulle. Lag uitbundig vir jouself in jou oomblik van woede. Spot maar bietjie met jouself as jy trots is op iets wat jy vermag het. Lief jouself in jou tye van hartseer. Wees intens dankbaar as die eensaam jou oorval. Verwonder jou in die ekskwisiete pyn van ’n honger maag en besef jou liggaam is ’n fantastiese masjien. Wees dankbaar vir jou pyn en hanteer dit met deernis.
Die Engelse sê: “Own it”. Alles wat jy voel is JY. Eers wanneer jy ophou veg en jouself begin verheug in alles wat hierdie aarde bied, sal selfs die lelike begin sin kry en vreugde jou vind.
Dis 24 Desember en Kersvader se spesiale
Jingle Bells-alarm gaan klokslag 03:00 af … soos elke jaar vantevore. Hy
gee een laaste snork deur sy dik, wit snor en besef dan dat dit mos die
lekkerste dag van die jaar in die Noordpool is! Hy
wikkel sy groot voete
opgewonde, en sy pantoffels se klokkies klingel vrolik die laaste versie van Jingle
Bells saam. Maar dan kom daar skielik ‘n Vreemde Vlieënde Voorwerp deur die lug gevlieg en
voor hy kon keer, tref ‘n soetkoekie, so
groot soos sy gewese
boepens, hom. Nou’s hy nugter wakker en die nare
waarheid tref hom selfs harder. “Ek is ge-retrench!” Ja,
jou wraggies … liewe Kersvader en sy klein dwergbende is werkloos! Erger
nog: die
Paashaas, Tandemuis en Klaasvakie sit in presies dieselfde bootjie!
Kersvader
gly traag uit
die bed. Mens
kan ook net só lank Netflix kyk. Hy gaan
staan voor die spieël en bekyk sy uitgeteerde Kersvader-lyfie. “My liewe vrou, dis mos jóú skuld dat ek so wegsmelt. ‘n Kersfeeskoekie is mos nie ‘n koekie sonder
regte meel nie?” kla Kersvader. “Miskien
nie, maar vandag se mense glo mos glutenvry is die moderne weergawe van Weighless!” sê
Paashaas. “Hoekom, dink julle, steek mense nie meer so graag paaseiers weg nie? Want gewone sjokolade is mos nie meer goed
genoeg nie.” Kersvader en Paashaas kyk vir mekaar en skud maar net
hulle koppe.
“En
om nie eers van hulle slaapgeite te
praat nie!” sê Klaasvakie terwyl hy die sandjies uit sy lui ogies vee. “My sandjies is mos nie meer goed genoeg vir
daai Japsnoete nie. Deesdae
moet die mense mos
‘n pilletjie drink om te kan slaap of
joga doen om kamstig te kan
rustig raak.”
“Wat
‘n klomp nonsens!” gil
Tandemuis met sy fyn stemmetjie. “Kry jy ook so swaar?” vra
Kersvader.
“Julle
wil nie weet nie!
My tandekasteel staan al
vir meer as ‘n jaar en stof vergader, want
daar’s net nie meer tande nie.”
“Hoekom
nie?” val Paashaas hom in die rede.
“Het
julle nog nooit van Vegan gehoor nie?”
“Wat op aarde is dit?” vra Kersvader. “Al wat ek weet, is dat melk uit is soos koekies in ʼn weeshuis, want dit kom mos van ‘n koei af.”
“En
wat het dít met die prys van eiers te doen?” vra Klaasvakie.
“Goeie
vraag, want eiers
is ook uit!”
“Wat
Tandemuis eintlik
probeer sê, is dat Vegan ouens
niks eet wat van ‘n dier af kom
nie,”
sê Kersmoeder. “Dié dat die volksvreemde kinders van vandag se tandjies so vrot is … van te min kalsium!” En daar tref die harde werklikheid
vir Tandemuis: hy
gaan nooit ryk word nie, want daar is eenvoudig
te min
gesonde tandjies!
So
sit Kersvader, Kersmoeder, Klaasvakie, Paashaas en Tandemuis om die etenstafel en
kom met ‘n groot skok agter: “Ons is ge-retrench!!”
G’n wonder hulle moes beurte maak om daardie een groot soetkoekie in ʼn koppie sójamelk te doop nie, want daar is nie meer werk nie en ook nie geld vir nog nie …
A a Die aasvoël kla,”Ek is nie mooi nie, en daarom het ek nie ‘n nooi nie. Ek wens ek was ‘n pou, want hy is mooi en hy’t ‘n vrou.”
B b Bobbejaan, bobbejaan, jy dink jy’s slim, omdat jy oor Boer se draad kan klim, maar Boer is vir jou baie kwaad, en span nou orals hakiesdraad.
C c Ch, ch, ch , ch, snork oupa beer. nag vir nag en weer en weer. Oumatjie beer is desperaat, en wil nou sommer die land verlaat.
D d Die dassie spring van klip tot klip. Sy ore gespits, sy stertjie wip-wip. Hy’s vinning soos blits en baie rats. Nou sien jy hom, dan’s hy weg woert-warts.
E e Vyf klein eendjies stap in ‘n ry om te gaan swem in die vlei. Ag nee, die vlei is dan kurkdroog, en die plaasdam se muur is veels te hoog.
F f Die hele familie fisant Krap heel dag rond in die sand. Wat hulle doen , wil jy weet? Hulle soek wurms om te eet.
G g Ek loop teen mure op en af, partykeer is ek sommer net laf, en lat val myself – kadoef – op jou bedjie en dink dis baie snaaks as jy skree: “Mamaaa, ‘n geitjie!”
H h As ‘n honderdpootjie skoene nodig het, is dit vir sy papa geheel en al geen pret. “Vyftig paar skoene”, sug hy swaar, “kos ‘n klomp geld so wrintie waar”.
I i As ietermago is ek bekend. Ek is ‘n baie komieklike vent. Raak jy aan my, rol ek myself op, en jy weet nie, waar’s my stert en waar’s my kop.
J j Jakkals wou gaan hoenders steel, op Tant Ralie se perseel. Min het hy geweet, die stomme dier, die hoenders het by die bure verjaarsdag gaan vier.
K k By die rivier bly Krokodil Morkel. Hy wil so graag sy tande borsel. Sy ma dink wat dan nou gedaan, waar kry ek so ‘n groot tandeborsel vandaan?
L l Op ‘n dag wandel koning leeu deur die veld. “Ek is vir niks bang nie,” spog hy, “ek is ‘n held, Ek hardloop vir niks en niemand weg nie”. Toe trap hy in ‘n byenes en kon nie ophou hardloop nie.
M m Kyk ‘n bietjie na die flukse mier, my kind, Iemand wat harder werk sal jy nêrens vind. Oplaai, aflaai, heen en weer geskarrel, dag vir dag. Geen gekla nie, nooit ooit lui nie, dit is sy gedrag.
N n Naaldekokertjie so fraai en so fyn, met vleuels wat blink in die helder sonskyn. As ek so sit en na jou kyk, sien ek dat jy amper soos ‘n helikopter lyk.
O o “O, grote Griet”, roep olifant “my toonnaels is veels te lank!” Te hulp kom veearts, Oudok Byl, Met sy groot skêr en almintige vyl.
P p Nou die dag stap Pikkie Pikkewein al langs die strand, en sien kinders in bont klere kastele bou in die sand. Net daar en dan het hy toe besluit: “As ek weer strand toe kom, trek ek my manelpak uit.
Q q Quentin sit by die tafel met ‘n groot woordeboek. ‘n Dier wat met ‘Q’ begin, nes sy naam, dis waarna hy soek. Maar dis alles verniet, glo my vry. want so ‘n dier sal hy nie kry.
R r Renoster se beste vriend sit op sy rug, Dis renostervoël wat hom waarsku as hy moet vlug. En as die bosluise renoster pla op sy lyf en sy kop, Pik-pik sy kleine vriend hul een vir een op.
S s Stadig, stadig, trap vir trap, kom skilpad hierlangs aangestap. Nou is hy moeg en trek sy kop en al vier sy voetjies binne in sy dop.
T t Toktokkie, jy’s darem ‘n oulike goggatjie. Klop-klop hardloop jy rond op soek na jou meisie. As jy skrik, val jy – woeps – op jou rug, En speel-speel jy’s dood met jou beentjies stokstyf in die lug
U u Professor Uil is ‘n knap onderwyser, maar die ouers is erg geteister, omdat Prof. Uil die hele dag net slaap, en die kinders in die klas sit en ginnegaap.
V v Verkleurmannetjie, ek wonder hoe jy dit doen, loop jy oor ons grasperk word jy groen, klim jy stadig langs die boomstam op, word jy grys van jou tone tot by jou kop.
W w So ‘n wurmpie is darem ‘n vraat, dink net aan kos van vroeg tot laat. Vreet gate dwarsdeur appels, pere en lemoene en sowaar ook deur die harde skille van pampoene.
X x Met sy bekkie klein speel die voëltjie op die xilifoon ‘n opgewekte deuntjie. Die brulpadda-koor sing saam uit volle bors, Almal dans en lag, net ou vlakvark bly steeds nors.
Y y Miena Krimpvarkie is verlief op Jan Ystervark. En nooi hom vir ‘n piekniek in die park. Haar mandjie vol gepak met vlieë, muskiete en lekker goggas. Jan is nie verheug nie, want hy eet net plante, blare en groen gras.
Z z Zoem, zoem,zoem vlieg ‘n by Hier by my neus verby. Gaan sit op my koeldrankblikkie en drink ewe astrant ‘n slukkie.
Z z Weet jy wat is ‘n zoempie? Dis ‘n oulike, klein duikertjie. Sy vel het ‘n blou skynsel en is snoesig sag, as jy hom wil sien, moet jy opstaan in die nag.
deur die vloedgolf van vele dae
het ons twee saam begin stap
en midde-in die veertigdae storm
het die tortel my vrede
met ‘n botselgroen olyftak aangebring
op die offertafel van jou liefde het jy my die ram in die doringbos gewys daar waar jy turend in die Braambos kaalvoetspore van genade vir my skets
deur die waterskeiding van die Dooiesee
het jou stem die bitter Mara in my gebreek
en my hulpeloosheid droogvoets gedra
tot daar waar ons vas op droeëgrond staan
smagting het hongerig deur my hande geglip
terwyl jy sag die manna in my mond breek
het kwartels van die Skelfsee aangekom
en die vuurkolom het die donker gebreek
onder die rooitou van jou opregte liefde en die ramshoring se sewedag basuin het jy my Jerigomuur laat verkrummel my dorstig water met my tong laat lek
daar waar die lewens-ashoop se riool
my vervaard na potskerwe wou laat gryp
omstandighede en mensdom my wreed verraai
het jy jou liefde in lendedoeke om my kom draai
dit was dan net so skuins na sonsopkoms
toe die Didimus diep-diep binne my
teësinnig (maar opreg) sy hoof buig
en so erkenning aan die flenter-vlerke
van jou (on)sienlike liefde gee
waar jy my hare saggies in sterstof verf
het die maan jaloers gekyk
hoe die melkweg in spikkels
deur my oë tree
my vingers boetseer jou hart se klop
as jy ‘n duisend vuurvliegies inmekaarvleg
en dit laat sirkel om die skerfiemaan
tot dit in my hartklop kon anker gooi
die son van jou liefde het soos
‘n oranje appelkoos geskitter
en my getrek soos ‘n mot na ‘n kers
met my vlerke wiegend op die wind
In my kinderdae was daar ‘n paar Boesmans wat vir my pa op die plaas Scott gewerk het. Hul het almal ‘n deel van my lewe geword. Dis immers by hul wat ek baie van my veld kennis geleer het.
Alex was die baas storie verteller en nabootser. In die aande het ek en my broer ure by die boesmans se vure gesit en luister na sy stories. Alex was die enigste Jul’hoansi of soos ons sommer gesê het, Tsumkwe boesman.
Die ander boesmans op die plaas was almal Hi//Kum ( direk vertaal boomslapers) Hul taal het ‘n bietjie van ‘n ander dialek as die Tsumkwes. Maar die gode, gebruike en spoke was maar by altwee die selfde.
Dis Saterdagoggend. Die son maak groot oog op die oosterkim. Hy verf die paar wolkies met ‘n prag keuse van rooi en oranje. Die skril gil van ‘n paar sonbesies voorspel ‘n snikhete dag. Almal, mens en dier, verstaan dat ‘n rusplekkie in die skaduwee vandag ‘n genadige voorreg is.
Ek sit hier op my naweek stoel en staar oor die vroegoggend vlaktes; diep versonke in gedagtes oor die lot van die wêreld. Gevoelentes woel hier in my borskas en breinkas! Ek sukkel om die haat en nyd en verdriet en woede van die mensdom te verstaan. Die arms van rede kry dit nie reg om die oorsaak van die goeters vas te gryp nie. Ek sukkel en… ek staar.
“Waarna staar jy?” vra die oulikste, en mooiste, mens in my lewe hier neffens my.
Die man se skaduwee raak-raak aan die soom van Rooikappie se mantel. Rooikappie loer oor haar skouer. Die straatlig gooi die man wat haar agtervolg se lang skaduwee voor hom uit en sy gesig is in die donker, maar sy herken hom onmiddellik.
“Ag nee, dêmmit!” brom Rooikappie en rek haar treë om van die man weg te kom. Die eeue het hul merk gelaat en gister se pilatesklas was straf. “Sal die bleddie houtkapper nooit leer dat ek nie sy hulp nodig het nie,” skel sy saggies. Sy stap weer stadiger.
Die houtkapper het haar sprokie gesteel. Dit is wat daardie dag in die bos gebeur het. Sý was die mooi kind met die lang, goue vlegsels en die rooi manteltjie. Haar regte plek in die geskiedenis moes langs die van Raponsie, Sneeuwitjie en Aspoestertjie gewees het. Húlle tree as heldinne, prinsesse en koninginne uit die stryd. Maar nie Rooikappie nie. Sy is die stout kind, die een wat afdwaal en vir Ouma laat opvreet van die wolf! Almal is altyd verlig as die houtkapper in haar storie opdaag, vir Ouma red en Wolf doodmaak. Wolf was die enigste opwinding in haar lewe op daardie stadium. Nou is sy eeu na eeu niks meer as ’n sedelessie vir kinders nie.
Onder die afdeling “Wie doen Wat” gee ons aan elkeen van ons skrywers geleentheid om ‘n artikel of advertensie te plaas wat hul persoonlike produkte, handwerk of dienste bekendstel en bemark.
Vertel ons ook meer van jouself en waar jy jou bevind.
Verder – indien jy ‘n skakel het na jou eie webtuiste of fb-blad waar jou produk/diens geadverteer word – kan jy die skakel ook op jou artikel inbring.
Maak gerus gebruik van hierdie geleentheid – dit is gratis vir alle DNS-lede.
Ons is nou op die stadium waar die skrywers wat sover opgeteken het, elkeen sy eie blad het en in rus en vrede hul blad kan versorg.
Maar ons kan nie daar gaan stilstaan nie. Om mense te lok wat weer en weer terugkom – nie net as besoekers nie, maar as intekenaars – het ons jul samewerking nodig om die blad interessant te maak en te hou.
Daarom gaan ek nog ‘n afdeling inbring:-
Groete en Goeters:- hier soek ek asseblief gereelde bydraes met foto’s en videos van interessante en mooi dinge wat in jou dorp of area gebeur.
Nie net in Namibia nie, maar van oral in die wereld waar ons Afrikaanse skrywers hulle mag bevind.
Jy kan jou artikel of nuus direk plaas as ‘n nuwe Post – of jy kan die inligting vir my vonkpos en ek sal dit laai.
Gebruik die kitspos gedeelte by “Kontak” ons of stuur dit direk aan my.
“Goeie dôner, Emma, het jy nou wragtag gedink ek gaan jou nie herken nie?”
Die woorde galm in haar ore. Sy was dan so seker dat sy dit vanaand sal vryspring. Koue rillings gly op en af met haar rug.
Wanneer het dit dan alles so verander? Wie het wanneer haar vrede kom steel? Was dit die dag toe Phillip … . Nee! Moenie daaraan dink nie, bly weg daar, Emma. Dis nie veilig vir jou om daar te gaan nie. Hulle gaan jou gryp en seermaak, Emma. Los uit! Bly weg!
Sy asem brand in haar nek. Sy loop vinniger en vinniger, maar die asem kom nader, al nader. Die boosheid ruik na salpeter en verbrande bloed, dink sy by haarself. Sy weet sy moet hardloop, maar haar bene is soos met lood gevul – sy kan haar voete beswaarlik oplig om voort te vlug.
